Wydłużenie możliwości uzyskania odpustu zupełnego przez cały listopad jest odpowiedzią Kościoła na liczne prośby przewodniczących episkopatów krajowych w tej sprawie.
Wynikają one z obecnej sytuacji pandemii koronawirusa i wprowadzanych w związku z nią przez władze wielu państw ograniczeń w przemieszczaniu się ludzi. Przypomniał o tym penitencjarz większy kard. Mauro Piacenza w rozmowie z portalem Vatican News, komentując ogłoszony dzisiaj Dekret Penitencjaria Apostolskiej w tej sprawie.
Głównym celem nowych przepisów jest umożliwienie wiernym uzyskania odpustu zupełnego w obecnych warunkach narzuconych przez pandemię Covid-19.
Aby uniknąć nadmiernego gromadzenia się ludzi na cmentarzach i w świątyniach w jednym czasie, będą mogli oni teraz nawiedzać te miejsca przez cały miesiąc, spełniając jednocześnie zwykłe warunki wymagane przez Kościół dla uzyskania takiego odpustu i ofiarowania go za zmarłych. Chodzi o pozostawanie w stanie łaski uświęcającej, przyjęcie komunii św. i modlitwy w intencjach Ojca Świętego. Postanowienia dekretu dotyczą szczególnie osób chorych i w starszym wieku, ale także kapłanów, a więc tych wszystkich, którzy na różne sposoby uczestniczą w tych działaniach.
Kardynał przypomniał, że dotychczas można było uzyskać taki odpust codziennie od 1 do 8 listopada, nawiedzając cmentarze i modląc się za tych, którzy odeszli do wieczności, a 2 listopada także odwiedzając kościół lub oratorium i odmawiając Modlitwę Pańską i Wyznanie Wiary. W tym roku, ze względu na pandemię i związane z nią ograniczenia, zwłaszcza dotyczące zakazu większych zgromadzeń ludzi, przewodniczący wielu konferencji biskupich poprosili Stolicę Apostolską o wydłużenie tego okresu. Chodzi przede wszystkim o te kraje, w których takie pobożne praktyki, a więc udział we Mszy i udawanie się na cmentarze, były bardzo rozwinięte, często też notuje się w nich najwięcej spowiedzi i komunii świętych w ciągu roku.
Penitencjaria Apostolska wyraziła zgodę, aby obecnie można było uzyskać odpust zupełny nawet bez wychodzenia z domu, jeśli ktoś miałby z tym problem. Również udział w liturgii 2 listopada rozciągnięto na cały miesiąc, przy czym wybór konkretnego dnia pójścia na okolicznościową Eucharystię dekret pozostawia samym wiernym.
Kard. Piacenza zaznaczył, że osoby, które nie będą mogły wyjść z domu, będą mogły uzyskać odpust zupełny, odmawiając przed obrazem Pana Jezusa lub Matki Bożej na przykład modlitwy Jutrzni lub Nieszporów z Oficjum za zmarłych, różaniec, Koronkę do Miłosierdzia Bożego lub inne zwyczajowe modlitwy, stosownie do miejscowej tradycji. Można też w tym celu przeczytać i rozważać fragment Ewangelii jednej z trzech Mszy św. za zmarłych, przewidzianych na 2 listopada. A wszystkim tym czynnościom winno towarzyszyć pełnienie i ofiarowanie za zmarłych dzieł miłosierdzia – podkreślił purpurat watykański.
Przypomniał ponadto, że obowiązują tu wskazówki Penitencjarii z 19 marca br., które m.in. wspominają o możliwości jak najbliższego duchowego wspomagania chorych i zmarłych nawet bez obecności fizycznej wśród nich.
Oddzielną, bardzo ważną sprawą jest zaproszenie kapłanów, aby byli w jak najszerszym zakresie gotowi do udziału w tych postanowieniach urzędu kurialnego, gdyż – jak zauważył kardynał – „największym bogactwem, jakie mamy dla zmarłych, jest Msza święta“. Dlatego od 1915 na mocy konstytucji apostolskiej Benedykta XV kapłani mają prawo do odprawienia 2 listopada trzech Mszy św. I obecnie dekret zachęca duchownych, aby – na ile będzie to możliwe – odprawiali te trzy Msze również po to, aby rozładować gromadzenie się wiernych w kościele na jednej tylko liturgii. Stolica Apostolska wzywa ich także do zwiększonej gotowości do spowiadania wiernych i do zanoszenia komunii św. chorym, aby oni z kolei mogli, będąc w stanie łaski uświęcającej, jak najlepiej pomagać swym bliskim zmarłym.
Kard. Piacenza zaapelował również o maksymalne ułatwianie ludziom, nieprzywykłym do zdalnego uczestniczenia w liturgii, przychodzenia do kościołów, z zachowaniem wszelkich przepisów bezpieczeństwa, związanych z pandemią. Zwrócił przy tym uwagę, że uroczystość Wszystkich Świętych jest bardzo wychowawcza dla rodzin, które w tym dniu spotykają się razem, aby upamiętnić swych zmarłych. Pokazuje to silną więź między tymi dwoma dniami (1 i 2 listopada), tworząc święto bycia rodziną Bożą – tłumaczył purpurat. Przypomniał, że w raju są nie tylko święci kanonizowani przez Kościół, ale także wiele nieznanych nam osób, które żyły po chrześcijańsku, w milczeniu, bez hałasu i zwróconych na nich świateł tego świata. Oni wszyscy są częścią rodziny niebieskiej, Bożej – dodał.
Na zakończenie kard. Piacenza zaznaczył, że w tych dniach „jesteśmy wezwani do przeżywania naszej pewności chwały i błogosławieństwa wiecznego oraz mamy prosić z pokorą i ufnością o przebaczenie dla tych, którzy nas opuścili, za ich małe i duże błędy, za tych, którzy zostali już zbawieni w miłości Bożej i mamy odnawiać swoje zaangażowanie w wierze“. „Pewnego dnia wszyscy będziemy mogli żyć szczęśliwi w świetle Boga pod warunkiem, że uwierzyliśmy nie tylko słowami, ale też czynami. I tę myśl chciałbym pozostawić“ – zakończył swą wypowiedź większy penitencjarz apostolski.
kg (KAI/Vatican News) / Watykan
Katolicka Agencja Informacyjna
--------------------------------------------------------------------
DEKRET
W bieżącym roku, w aktualnych okolicznościach spowodowanych pandemią COVID-19, odpusty zupełne dla wiernych zmarłych będzie można uzyskać przez cały listopad, przy zmienionych warunkach i dostosowanych do sytuacji dziełach pobożnych, aby zapewnić bezpieczeństwo wiernych.
Do niniejszej Penitencjarii Apostolskiej dotarło wiele próśb Świętych Pasterzy, aby w tym roku, z powodu epidemii COVID-19, zmieniono pobożne dzieła w celu uzyskania odpustów zupełnych dla dusz czyśćcowych, które można uzyskiwać zgodnie z normą „Wykazu odpustów” (nad. 29, § 1). Dlatego Penitencjaria Apostolska, na mocy specjalnego polecenia Jego Świątobliwości Papieża Franciszka, chętnie ustanawia i określa, że w tym roku, aby uniknąć zgromadzeń, tam, gdzie są one zakazane:
a.- Odpust zupełny dla osób nawiedzających cmentarz i modlących się, choćby tylko w myśli, za zmarłych przez poszczególne osiem dni, zwykle ustanowiony jedynie na dni od 1 do 8 listopada, dla pożytku wiernych może być przeniesiony na inne osiem dni listopada. Dni te, dowolnie wybrane przez poszczególnych wiernych, mogą być od siebie oddzielone.
b- Odpust zupełny związany z dniem 2 listopada, ustanowiony na Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych dla tych, którzy pobożnie nawiedzają i odmawiają tam „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga”, może być przeniesiony nie tylko na niedzielę poprzedzającą lub następującą, albo na sam dzień Uroczystości Wszystkich Świętych, ale także na inny dzień listopada, dowolnie wybrany przez poszczególnych wiernych.
Osoby starsze, chore i ci wszyscy, którzy z poważnych powodów nie mogą opuścić domu, na przykład ze względu na zakazy gromadzenia się licznych wiernych w miejscach świętych, będą mogli uzyskać odpust zupełny, jeśli tylko łącząc się duchowo z tymi wiernymi, którzy pobożnie nawiedzają miejsca święte, oraz wykluczając wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu i mając intencję kiedy to tylko będzie możliwe spełnić trzy zwyczajne warunki (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencjach Ojca Świętego), odmówią pobożnie modlitwy za zmarłych przed obrazem Pana Jezusa lub Najświętszej Maryi Panny (na przykład jutrznię i nieszpory z oficjum Liturgii godzin za zmarłych, Różaniec, Koronkę do Bożego Miłosierdzia i inne modlitwy za zmarłych bliskich ich sercu), albo jeśli podejmą medytacyjną lekturę jednego z fragmentów Ewangelii z liturgii za zmarłych, lub też jeśli wypełnią uczynki miłosierdzia poprzez ofiarowanie Bogu cierpień i niedogodności swego życia.
Aby ten dostęp do łaski Bożej, udzielanej władzą kluczy Kościoła, stawał się łatwiejszy ze względu na miłosierdzie duszpasterskie, niniejsza Penitencjaria gorąco prosi, aby wszyscy kapłani posiadający odpowiednie uprawnienia, oddali się z gorliwością i wielkodusznością celebracji Sakramentu Pokuty i udzielali Komunii Świętej chorym.
Niemniej, jeśli chodzi o warunki duchowe dla uzyskania odpustu zupełnego, nadal obowiązują wcześniej wydane wskazania zawarte w „Nocie odnośnie sakramentu pojednania w obecnej sytuacji pandemii”.
Wreszcie, ponieważ dusze czyścowe wspierane są wstawiennictwem wiernych, szczególnie zaś miłą Bogu ofiarą ołtarza (por. Sob. Tryd. Sesja XXV, Dekret o czyśćcu), gorąco zaleca się wszystkim kapłanom trzykrotne odprawianie Mszy św. w dniu Wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych, zgodnie z Konstytucją Apostolską „Incruentum Altaris”, wydaną przez czcigodnej pamięci papieża Benedykta XV w dn. 10 sierpnia 1915 roku.
Niniejszy dekret jest ważny przez cały listopad. Bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.
W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 22 października 2020 roku, we wspomnienie św. Jana Pawła II.
Mauro Kard. Piacenza
Penitencjarz Większy
Ks. prał. Krzysztof Nykiel
Regens