Kalendarium najważniejszych wydarzeń 2019 r. w Kościele katolickim w Polsce.

STYCZEŃ

6 – Pod hasłem „Odnowi oblicze ziemi” ulicami aż 752 miejscowości w Polsce i 22 na świecie przeszły (już po raz 11.) Orszaki Trzech Króli. W wadowickim uczestniczyła para prezydencka. W trakcie barwnych pochodów, w których łącznie wzięło udział ponad milion osób, kwestowano na rzecz wsparcia wakacyjnych wyjazdów dzieci z ubogich rodzin.

7 – Zasadniczą treścią codziennego życia Polaków jest rodzina, na drugim miejscu, z dużo mniejszą liczbą wskazań, plasuje się praca zawodowa. Maleje jednocześnie znaczenie życia religijnego – podało Centrum Badania Opinii Społecznej. Inny jego styczniowy raport pokazuje, że wzrasta akceptacja Polaków dla rozwodów.

8 – W 2017 r. w niedzielnej Mszy św. uczestniczyło 38,3% polskich katolików (1,6 % więcej niż rok wcześniej), a do Komunii św. przystąpiło 17% wiernych (o 1 % więcej). Oznacza to, że w 2017 r. około pół miliona więcej osób uczestniczyło w niedzielnych Mszach św. i więcej o 300 tys. osób przyjęło Komunię św. – podał Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego.

17 – Kadisz, czyli modlitwa za zmarłych na największym cmentarzu żydowskim w Europie Środkowo-Wschodniej, nabożeństwo Słowa Bożego prowadzone przez abp. Grzegorza Rysia i rabina Dawida Szychowskiego, a także wydarzenia kulturalne złożyły się na centralne obchody XX Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce, które odbyły się w Łodzi. Wydarzeniom towarzyszyły słowa z Księgi Proroka Ozeasza: „Nie przychodzę, żeby zatracać” (Oz 11,9).

19 – W bazylice Mariackiej w Gdańsku odbyły się uroczystości pogrzebowe śp. prezydenta tego miasta Pawła Adamowicza, zamordowanego kilka dni wcześniej. Mszy św. przewodniczył abp Stanisław Gądecki, przewodniczący KEP. „Śmierć naszego brata Pawła, którego dziś chrześcijańskim pogrzebem żegnamy, wstrząsnęła wspólnotą Narodu” – powiedział w homilii abp Sławoj Leszek Głódź. Urna z prochami Pawła Adamowicza została złożona w kaplicy św. Marcina w bazylice Mariackiej.

20 – Wydarzenia ostatnich dni szczególnie zachęcają do refleksji nad przemianą ludzkich serc. (...) powinniśmy pamiętać, że jedyną i prawdziwą przemianę przynosi Jezus Chrystus – powiedział zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP Andrzej Malicki w kazaniu podczas centralnego nabożeństwa Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan (18-25 stycznia). Nabożeństwu w rzymskokatolickim kościele pw. Kazimierza Królewicza na Rynku Nowego Miasta w Warszawie przewodniczył kard. Kazimierz Nycz. Hasłem Tygodnia były słowa z Księgi Powtórzonego Prawa „Dąż do sprawiedliwości”.

26 – Pod hasłem „Chrześcijanie i muzułmanie: od współzawodnictwa do współpracy” w Białymstoku obchodzono XIX Dzień Islamu w Kościele katolickim w Polsce. Przedstawiciele obu religii zgromadzili się w Centrum Wystawienniczo-Konferencyjnym Archidiecezji Białostockiej, by modlić się i rozmawiać o współczesnych i historycznych relacjach między katolikami i muzułmanami. Na spotkanie przybyli duchowni i wierni obu religii oraz przedstawiciele korpusu dyplomatycznego krajów muzułmańskich.

30 – Spotkania 40 młodych Polaków z żaglowca „Dar Młodzieży” z papieżem Franciszkiem i Polskie Spotkanie Narodowe, Msza św. dla wolontariuszy, katechezy, koncerty, spektakle, wystawy i... śluby – tak pielgrzymi z naszego kraju zaznaczyli swoją obecność na XXXIV Światowych Dniach Młodzieży w Panamie (22-30 stycznia). Było ich ponad 3,8 tys. i stanowili największą grupę młodych z Europy. Spotkania dla młodych, pragnących łączyć się z uczestnikami ŚDM odbywały się w całej Polsce. Młodzież wspólnie oglądała transmisje z wydarzeń z udziałem papieża, uczestniczyła w konferencjach, koncertach, zabawach.

LUTY

2 – Abp Salvatore Pennacchio przewodniczył w Katedrze Polowej Wojska Polskiego Mszy św. w setną rocznicę powołania Biskupstwa Polowego w Polsce. Podczas Eucharystii z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy odsłonięto tablicę upamiętniającą ks. prał. Achillesa Rattiego, wizytatora, a następnie nuncjusza apostolskiego w Polsce, późniejszego papieża Piusa XI. Papież Benedykt XV ustanowił Biskupstwo Polowe w Polsce 5 lutego 1919 r. Mianował też wtedy pierwszego biskupa polowego, którym został bp Stanisław Gall (1865-1942), sufragan warszawski.

6 – Każde z tych spotkań było dla mnie ważne. Każde z nich poszerzyło moją wiedzę i jeszcze bardziej uwrażliwiło na doświadczoną krzywdę – powiedział abp Stanisław Gądecki po rozmowach z ofiarami wykorzystania seksualnego przez duchownych. Zaznaczył, że takie spotkania będą kontynuowane.

21 – Zmarł bp Alojzy Orszulik, emerytowany pierwszy biskup łowicki, wieloletni kierownik Biura Prasowego Episkopatu Polski, b. zastępca sekretarza generalnego KEP (1989-1994), odznaczony Orderem Orła Białego (2010). Miał 90 lat.

22 – Sejm przyjął projekt ustawy ustanawiającej Święto Chrztu Polski. Będzie się ono odbywać co roku 14 kwietnia i mieć na celu upamiętnienie chrztu Polski dokonanego 14 kwietnia 966 r., „zważywszy na doniosłość decyzji Mieszka I, cywilizacyjną wagę tego wydarzenia, kluczowe znaczenie dla rozwoju naszej Ojczyzny, a jednocześnie znikomą obecność tego historycznego faktu w społecznej świadomości”.

23 – Mówienie o „tolerancji zero” i o tym, że ofiary są na pierwszym miejscu, nie może być tylko sloganem. Trzeba rzeczywiście działać w duchu, do jakiego nas zachęcają trzej kolejni papieże: Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek – powiedział KAI o. Adam Żak, koordynator ds. ochrony dzieci i młodzieży z ramienia KEP i dyrektor Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii „Ignatianum” w Krakowie. Skomentował w ten sposób trwający w Watykanie szczyt na temat ochrony małoletnich w Kościele przed wykorzystywaniem seksualnym.

MARZEC

8 – „Publikacja deklaracji «Warszawska polityka miejska na rzecz społeczności LGBT+» wzbudziła emocje i uzasadnione zaniepokojenie wiernych, którzy w różnorodnej formie coraz liczniej zwracają się do biskupów warszawskich z prośbą o wsparcie. Również pasterze archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej krytycznie i z niepokojem odnoszą się do treści zaprezentowanego dokumentu, szczególnie w części dotyczącej edukacji seksualnej w szkołach” – napisali biskupi archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej we wspólnym stanowisku.

8-9 – W całej Polsce odbyły się specjalne nabożeństwa z okazji Dnia Modlitwy i Pokuty, wynagradzające za grzech wykorzystywania seksualnego małoletnich przez duchownych. Zgodnie z decyzją KEP taki dzień będzie odtąd obchodzony w każdy pierwszy piątek Wielkiego Postu. Na pokutnych nabożeństwach gromadzili się księża diecezjalni, zakonni, klerycy i wierni świeccy.

12-14 – Ochrona małoletnich w Kościele, duszpasterstwo młodzieży oraz jubileusze 100-lecia Konferencji Episkopatu Polski i 100-lecia odnowienia relacji dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską były głównymi tematami zakończonego w Warszawie 382. Zebrania Plenarnego KEP. W przyjętym stanowisku biskupi zaapelowali o wycofanie rozwiązań budzących wątpliwości etyczne i prawne, zawartych w propagowanej przez władze Warszawy tzw. Karcie LGBT. Udzielili wsparcia rodzinom i środowiskom wyrażającym sprzeciw wobec Karty i przypomnieli, że zgodnie z Konstytucją RP „każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed (…) demoralizacją” (art. 72 ust. 1).

Abp Stanisław Gądecki wybrany został na drugą kadencję przewodniczącym KEP, a abp Marek Jędraszewski został ponownie wybrany zastępcą przewodniczącego.

14 – Od 1990 r. odebrano 382 zgłoszenia przypadków wykorzystywania seksualnego małoletnich przez duchownych, w tym 198 dotyczących osób poniżej 15. roku życia, a 184 powyżej 15. roku życia – takie są wyniki kwerendy ogłoszonej przez Konferencję Episkopatu Polski na specjalnej konferencji prasowej. – Każda z tych ofiar powinna w nas, duchownych, także we mnie jako przełożonych, budzić ból, wstyd, poczucie winy, że do takich sytuacji doszło – powiedział metropolita gnieźnieński abp Wojciech Polak, który podczas zebrania został wybrany delegatem KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży.

20 – „Pojawiające się opinie, że Jan Paweł II był opieszały w kierowaniu odpowiedzią Kościoła na wykorzystywanie seksualne małoletnich przez niektórych duchownych, są krzywdzące i przeczą im historyczne fakty” – stwierdził kard. Stanisław Dziwisz w przekazanym KAI oświadczeniu.

25 – W Polsce umacnia się przekonanie, że najważniejsze są miłość i zaufanie, a to, czy para decyduje się na ślub, czy też żyje w konkubinacie, nie ma znaczenia – podał CBOS.

26 – Z apelem o nawrócenie i dialog zwrócili się biskupi do wszystkich uczestników życia publicznego w liście społecznym „O ład społeczny dla wspólnego dobra”. Ocenili, że „aktualny stan polskiego społeczeństwa stanowi poważne wyzwanie dla misji Kościoła”, zaś „rywalizacja polityczna dawno przekroczyła granice demokratycznych polemik (…) i dotyka najgłębszych fundamentów naszej narodowej wspólnoty”. Biskupi zachęcają też do „odważnego otwierania się na prawdę, do której każdy uczciwy dialog przybliża i prowadzi”.

KWIECIEŃ

2 – W wieku 85 lat zmarł Andrzej Trzos-Rastawiecki, wybitny reżyser oraz scenarzysta filmów fabularnych i dokumentalnych, autor m.in. słynnego „Pielgrzyma” – dokumentu o pierwszej pielgrzymce Jana Pawła II do Polski w 1979 r. Był to pierwszy niezależny w PRL film zrealizowany na zlecenie Kościoła.

4-7 – Blisko 170 wystawców z całego kraju uczestniczyło w jubileuszowych 25. Targach Wydawców Katolickich. Podczas wydarzenia organizowanego w warszawskich Arkadach Kubickiego zaprezentowano ponad 12 tys. publikacji. Były prezentacje książek, pokazy filmów religijnych, spotkania z autorami i debaty.

9-11 – Zjawisko pentekostalizacji w Kościele, praca egzorcystów, nadzieje i wyzwania życia konsekrowanego na dziś – to niektóre tematy zebrania plenarnego wyższych przełożonych żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce, które odbyło się w Warszawie.

27 – „Służba u boku duchowego pasterza i przywódcy Kościoła była dla mnie najwyższym przywilejem, jaki mnie spotkał” – mówił kard. Stanisław Dziwisz podczas sprawowanej w dniu swoich 80. urodzin Mszy św. w katedrze na Wawelu.

MAJ

1 – „Od Europy zyskaliśmy chrzest, kulturę chrześcijańską starszą o 1000 lat od naszej oraz organizację życia społecznego, a także uniwersytety. Wnosimy zaś do Europy wybitne umiłowanie wolności, ducha solidarności oraz silną tożsamość narodową” – powiedział abp Stanisław Gądecki, przewodniczący KEP, w 15. rocznicą wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

3 – O zachowywanie chrześcijańskiego stylu życia w materialistycznie nastawionej Europie apelowali biskupi podczas uroczystych Mszy św. sprawowanych w całym kraju w uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i Święta Konstytucji 3 maja. Zachęcali też rodaków do wzajemnego szacunku, dialogu i myślenia w kategoriach dobra wspólnego.

8 – Na Jasnej Górze rozpoczęto 9-dniową różańcową modlitwę ekspiacyjną za akty profanacji wizerunków Matki Bożej Częstochowskiej, do których doszło w Płocku i Warszawie. „Upominamy się o szacunek, prosimy o opamiętanie i zrozumienie” – mówił przeor Jasnej Góry.

11 – Ze wzruszeniem i smutkiem obejrzałem dzisiaj film pana Sekielskiego, za który pragnę podziękować reżyserowi – stwierdził abp Stanisław Gądecki tuż po internetowej premierze filmu „Tylko nie mów nikomu”. Przewodniczący KEP wyraził przekonanie, że obraz „przyczyni się do jeszcze surowszego potępienia przestępstwa pedofilii, na które nie może być miejsca w Kościele”. Z kolei Prymas Polski abp Wojciech Polak powiedział: – Trzeba wyjaśnić wszystkie sprawy. Nikt w Kościele nie może uchylać się od odpowiedzialności.

16 – Według większości Polaków wspieranie gejów, lesbijek i osób transpłciowych poprzez wprowadzanie jakichś konkretnych rozwiązań nie jest potrzebne (64%). Polacy w większości popierają edukację seksualną dzieci i młodzieży w szkołach, ale mniej akceptują wprowadzenie do szkół tematyki LGBT – podał CBOS po ankiecie nt. tzw. warszawskiej Karty LGBT.

20 – Zachowanie uniwersalnego charakteru chrześcijaństwa oraz katolickości Kościoła i jego misji religijnej zależy od jego politycznej bezstronności – powiedział abp Paul Gallagher podczas sesji naukowej na Uniwersytecie Warszawskim z okazji 100. rocznicy przywrócenia relacji dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i Polską. Sekretarz ds. relacji z państwami w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej był honorowym gościem spotkania.

22 – List do wiernych zatytułowany „Wrażliwość i wierność” nt. wykorzystywania seksualnego małoletnich przez księży przyjęli biskupi na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Stałej KEP w Warszawie. „Przyznajemy, że jako pasterze Kościoła nie uczyniliśmy wszystkiego, aby zapobiec krzywdom” – czytamy w liście, który 26 maja czytano w polskich kościołach. Biskupi zachęcili osoby pokrzywdzone przez duchownych, „aby zgłaszały doznaną krzywdę do przełożonych kościelnych oraz do odpowiednich organów państwowych”.

CZERWIEC

2 – Żadne stronnictwo polityczne i nikt z nas nie ma monopolu na prawdę. Możemy i powinniśmy wsłuchiwać się w głos wszystkich, którym leży na sercu dobro Polski – podkreślił kard. Stanisław Dziwisz podczas Mszy św. w trakcie obchodów XII Święta Dziękczynienia w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Odbyło się ono pod hasłem „Dziękujemy za Wielkich Pasterzy Jana Pawła II i Prymasa Stefana Wyszyńskiego”. Wspominano m.in. 40. rocznicę pierwszej pielgrzymki papieża do Ojczyzny.

2 – Modlitwa młodych za kapłanów, echa Światowych Dni Młodzieży w Panamie i wspomnienie pielgrzymki Jana Pawła II w 1979 r. – to tylko kilka najważniejszych motywów 23. Spotkania Młodych na Polach Lednickich k. Gniezna. W wydarzeniu zorganizowanym pod hasłem „Wiesz, że Cię kocham” uczestniczyło około 60 tys. młodzieży, także z kilku krajów Europy oraz delegacja z Panamy, gdzie na początku roku odbyły się ŚDM.

5 – Polska młodzież jest coraz mniej religijna. Jako głęboko wierzący i wierzący łącznie określiło się w 2018 r. 63% uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, podczas gdy w 2008 r. było ich 81%. Coraz mniej młodych chodzi też na religię – w 2018 r. zadeklarowało to 70%, a jeszcze w 2010 r. – 93% – podał CBOS.

13-14 – Wystąpienie abp. Charlesa Scicluny na temat walki z wykorzystywaniem seksualnym małoletnich przez duchownych było głównym tematem zebrania plenarnego Episkopatu w Wałbrzychu. – Obowiązywać ma całkowita przejrzystość Kościoła – powiedział sekretarz pomocniczy w Kongregacji Nauki Wiary na konferencji prasowej. W wywiadzie dla KAI stwierdził: „Trzeba uświadomić sobie, że szaleństwem jest próba ochrony instytucji w imię przeświadczenia, że w ten sposób uda się rozwiązać kryzys. Musimy bronić nasz lud. A gdy jesteśmy zdolni do obrony naszego ludu, to instytucja zatroszczy się o siebie sama”. Bp Artur Miziński został ponownie wybrany na sekretarza generalnego KEP.

17 – 80. urodziny obchodził Krzysztof Zanussi, wybitny reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, producent i eseista. Jest twórcą takich filmów jak „Iluminacja”, „Barwy ochronne” czy „Spirala”. Wyreżyserował też film biograficzny o Karolu Wojtyle – „Z dalekiego kraju” oraz zekranizował jego dramat „Brat naszego Boga”.

17 – Tomasz Krzyżak, dziennikarz i publicysta „Rzeczpospolitej”, został tegorocznym laureatem Nagrody Dziennikarskiej „Ślad” im. bp. Jana Chrapka.

20 – O Eucharystii jako źródle siły i lekarstwie na brak jedności, o trudnościach przeżywanych ostatnio w Kościele, narastających atakach ze strony wrogich środowisk oraz bluźnierstwach i profanacjach, jakie w ostatnim czasie miały miejsce w Polsce – mówili biskupi w homiliach wygłaszanych w Boże Ciało. W związku z aktami profanacji (m.in. podczas Parady Równości w Warszawie) biskupi zapraszali do modlitwy ekspiacyjnej we wszystkich kościołach i kaplicach – w niedzielę 23 czerwca po każdej Mszy św.

LIPIEC

11 – O fenomenie polskiego pielgrzymowania mówiono podczas konferencji w Sekretariacie KEP w Warszawie. „Około 7 mln Polaków rocznie odwiedza miejsca kultu, co procentowo daje także dobry rezultat, bo 32 procent Polaków deklaruje, że przynajmniej raz w ciągu swojego życia uczestniczyło w pielgrzymce, w różnej formie, do różnych miejsc” – powiedział sekretarz generalny KEP bp Artur Miziński.

11 – Mniej więcej co trzeci Polak (36%) zna osobę homoseksualną, ale tylko 29% godzi się na zawieranie przez nie „związków małżeńskich” i publiczne pokazywanie swojego stylu życia (28%), a tylko co jedenasty (9%) przyzwoliłby im na adopcję dzieci – podał CBOS.

12 – Na Jasnej Górze zakończyło się 7. Międzynarodowe Stowarzyszenie ds. Uwalniania. W ściśle zamkniętym pięciodniowym spotkaniu uczestniczyło prawie 400 osób. Egzorcyści nie mają wątpliwości – złe duchy, czyli upadłe anioły, szatan jako byt osobowy – istnieją i robią, co mogą, by krzywdzić ludzi. Jednak, jak wskazywano, największym problemem jest dziś to, że nie wierzymy w żywą obecność Jezusa, który kocha każdego człowieka.

13-14 – 100 tys. osób uczestniczyło w 28. Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja na Jasną Górę. – Przez nasz kontynent europejski przesuwa się dzisiaj nowa fala agresji na chrześcijaństwo, a w szczególności na Kościół katolicki. Przeszła fala oświeceniowa, bolszewicka, nazistowska, a nadeszła fala neomarksistowska, liberalno-lewacka – mówił w homilii biskup świdnicki Ignacy Dec.

18 – „Alkohol w Polsce jest dostępny zawsze i wszędzie. Ta destrukcyjna substancja psychoaktywna jest na wyciągnięcie ręki i pogłębia proces degradacji społecznej” – napisał bp Tadeusz Bronakowski w corocznym apelu Zespołu KEP ds. Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych na sierpień – miesiąc abstynencji. W apelu ponowiony został postulat wprowadzenia całkowitego zakazu reklamy alkoholu oraz skuteczniejszego egzekwowania zakazu jego sprzedaży osobom nieletnim.

24 – 70. urodziny obchodził abp Marek Jędraszewski, metropolita krakowski, zastępca przewodniczącego KEP.

25 – 85. urodziny obchodził ks. Adam Boniecki MIC – publicysta, duszpasterz, b. redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego”, twórca polskiej edycji „L’Osservatore Romano”.

28 – Pod hasłem „Znów nabierzesz sił” w sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej w Licheniu odbywało się trzydniowe, 27. Ogólnopolskie Spotkanie Trzeźwościowe. Uczestniczyło w nim ponad 30 tys. osób uzależnionych i ich bliskich.

SIERPIEŃ

1 – Czerwona zaraza już nie chodzi po naszej ziemi, ale pojawiła się nowa, neomarksistowska, chcąca opanować nasze dusze, serca i umysły. Nie czerwona, ale tęczowa – powiedział abp Marek Jędraszewski podczas Mszy św. sprawowanej w bazylice Mariackiej w Krakowie w 75. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Słowa metropolity krakowskiego wywołały szeroki rezonans społeczny, w tym głosy sprzeciwu, ale też poparcia i solidarności, m.in. od przewodniczących episkopatów Słowacji i Węgier. „Kościół ludzi nie potępia. Potępia zło. Także to, które przyjmuje kształt konkretnej ideologii” – powiedział abp Jędraszewski w wywiadzie dla Radia Maryja.

8 – „Szacunek dla konkretnych osób nie może jednak prowadzić do akceptacji ideologii, która stawia sobie za cel przeprowadzenie rewolucji w zakresie społecznych obyczajów i międzyosobowych relacji – napisał przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki w Oświadczeniu nt. LGBT+. – Ta rewolucja w obyczajach i moralności – podkreślił papież Franciszek – często wymachuje «flagą wolności», ale w rzeczywistości przyniosła dewastację duchową i materialną niezliczonym ludzkim istotom, szczególnie najbardziej narażonym (Watykan, 17.11.2014)” – dodał hierarcha.

19 – Apel do rodziców i prawnych opiekunów pt. „Stop Deprawacji Dzieci i Młodzieży!” ogłosiła Komisja Wychowania Katolickiego KEP. Odnosząc się do medialnych zapowiedzi wprowadzenia do szkół w niektórych miastach Polski edukacji seksualnej, Komisja zwraca uwagę, że „są już takie miejsca, w których realizowana jest tzw. edukacja antydyskryminacyjna”. „Przypominamy – dodała – że dziecko nie może uczestniczyć w żadnych tego typu zajęciach bez wyraźnej zgody rodziców lub prawnych opiekunów”. W nawiązaniu do apelu Komisji Wychowania Katolickiego „Stop Deprawacji Dzieci i Młodzieży!” Rada Stała KEP skierowała do wydziałów katechetycznych poszczególnych diecezji praktyczne wskazówki dla rodziców w tej sprawie.

27 – Deklarację o woli pogłębiania dialogu i pragnieniu głębszego pojednania między Polakami i Ukraińcami podpisali na Jasnej Górze abp Stanisław Gądecki – przewodniczący KEP i abp Światosław Szewczuk – zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego. Hierarchowie wyrazili nadzieję, że w niedługim czasie oba Kościoły będą mogły wspólnie ogłosić papieża Polaka patronem pojednania, aby w jego osobie miały orędownika przed Bogiem w tej świętej sprawie.

27 – „Skuteczna ochrona dzieci przed deprawacją wymaga od rodziców nie tylko wiedzy, ale też zaangażowania” – podkreślają biskupi w dokumencie „Edukacja seksualna. Odpowiedzialność rodziców” przyjętym podczas obrad na Jasnej Górze. Natomiast w komunikacie wydanym po spotkaniu podkreślono, że „rodzice, chcąc uchronić swe dzieci przed deprawacją, mogą składać specjalne oświadczenia w przedszkolach oraz innych placówkach wychowawczych”.

27 – „Wrogie chrześcijaństwu działania powinny spotkać się ze zdecydowanym sprzeciwem i dezaprobatą wiernych, jak i wszystkich ludzi dobrej woli, którzy cenią sobie wartości chrześcijańskie i dorobek cywilizacji europejskiej związany z wolnością religijną, godnością osoby ludzkiej i prawami osób wierzących” – napisali biskupi w wydanym na Jasnej Górze „Stanowisku w sprawie aktów przemocy motywowanych nienawiścią wobec Kościoła katolickiego i jego wiernych”.

WRZESIEŃ

1 – Lekcja historii, która wciąż, w każdym pokoleniu, przypomina nam o ogromie krzywd, nieszczęść i śmierci zadanej bestialsko milionom ludzi, jest nadal wołaniem o nasze nawrócenie i pokorę – powiedział w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej prymas Polski abp Wojciech Polak. We wszystkich katedrach odczytano tekst przesłania biskupów polskich i niemieckich, a w kazaniach wskazywano na Boga jako źródło pokoju, zachęcając do dostrzeżenia w dramacie II wojny światowej wezwania do osobistego nawrócenia i wyciągnięcia wniosków na dziś.

5 – Caritas Polska została uznana Organizacją Pozarządową 2018. Nagrodę wręczono podczas gali zamykającej 29. Forum Ekonomiczne w Krynicy-Zdroju.

11 – „Ewangelia albo śmierć Kościoła” – takie przesłanie dla wspólnoty wierzących w Polsce płynie z książki kard. Konrada Krajewskiego „Zapach Boga” – mówili uczestnicy zorganizowanej w KAI prezentacji książki jałmużnika papieskiego: s. Małgorzata Chmielewska, Szymon Hołownia i redaktor książki Krzysztof Tadej. Publikacja Znaku zawiera wybór publicznych wypowiedzi polskiego kardynała: fragmenty jego kazań, przemówień i wywiadów.

14 – Ponad 60 tys. osób wzięło udział w centralnym wydarzeniu spotkania ewangelizacyjnego „Polska pod Krzyżem”, jakim była Msza św. pod przewodnictwem biskupa włocławskiego Wiesława Meringa. Organizatorem była Fundacja Solo Dios Basta, znana z takich inicjatyw jak „Wielka Pokuta” czy „Różaniec do granic”.

19 – W wieku 88 lat zmarł o. Hubert Czuma SJ, niezłomny wychowawca młodzieży, duszpasterz ludzi pracy, kapelan Solidarności, prześladowany przez aparat bezpieczeństwa PRL, odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).

20 – Prezydent RP podpisał ustawę o utworzeniu Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15.

21 – Refleksja nad głębszym przeżywaniem Eucharystii jako „Wielkiej tajemnicy wiary” towarzyszyła uczestnikom Ogólnopolskiego Forum Duszpasterskiego zorganizowanego w Poznaniu. Gościem specjalnym spotkania był abp Gintaras Grušas, przewodniczący Konferencji Episkopatu Litwy.

28 – W warszawskim kościele ewangelicko-augsburskim odbyła się 18. gala rozdania nagród Ubi Caritas przyznawanych przez Caritas Polska. W kategorii Darczyńca zwyciężyła firma Vitroszlif z Częstochowy m.in. za prace remontowo-budowlane przy schronisku dla kobiet i mężczyzn. W kategorii Świadectwo uhonorowano Małgorzatę Paprocką – pielęgniarkę z Centrum Pomocy Betlejem, zaś w kategorii Współpraca nagrodzono Fundację Ambulans Serca – Karetka dla Bezdomnych.

PAŹDZIERNIK

1 – Z okazji obchodzonego w Kościele powszechnym Nadzwyczajnego Miesiąca Misyjnego wiele polskich diecezji i parafii, zgromadzeń zakonnych oraz wspólnot podjęło modlitwę w intencji misji. Zorganizowano wiele spotkań, kongresów misyjnych i pielgrzymek do sanktuariów diecezjalnych. W szkołach organizowano specjalne katechezy i konkursy misyjne. Obecnie w 99 krajach na pięciu kontynentach pracuje na misjach 1903 polskich misjonarzy i misjonarek – podała Komisja Episkopatu Polski ds. Misji. W ubiegłym roku były to 2004 osoby. W szeregach polskich misjonarzy jest 24 biskupów. – Od kilku lat liczba polskich misjonarzy spada. Starsi kończą swoją posługę, a nie przybywa nowych – zaznaczył bp Jerzy Mazur, przewodniczący Komisji.

8 – Biskupi przyjęli dokument pt. „Droga formacji prezbiterów w Polsce. Ratio institutionis sacerdotalis pro Polonia”. Integralną jego część stanowi „Ratio studiorum” nt. organizacji studiów filozoficznych i teologicznych alumnów wyższych seminariów duchownych w Polsce. Autorzy zaznaczają m.in., że „religijność ludzi młodych okazuje się ogólnie słabsza niż wcześniejszych pokoleń i dochodzi do przerwania ciągłości w przekazie wiary pomiędzy starszym i młodszym pokoleniem”.

9 – Konferencja Episkopatu Polski przyjęła statut Fundacji Świętego Józefa, która ma być dziełem pomocy i wsparcia dla osób wykorzystanych seksualnie w dzieciństwie lub młodości we wspólnocie Kościoła. Kierowana przez Martę Titaniec i ks. dr. Tadeusza Michalika fundacja będzie finansowana przez wszystkie diecezje, proporcjonalnie do liczby duchownych. Na czele jej Rady stanął abp Wojciech Polak.

13 – Pod hasłem „Wstańcie, chodźmy!” w całej Polsce obchodzono XIX Dzień Papieski. Poprzez wiele wydarzeń duchowych i kulturalnych przypominane było nauczanie św. Jana Pawła II. W kościołach i na ulicach miast odbyła się zbiórka na „żywy pomnik” papieża Polaka, czyli stypendia dla zdolnej młodzieży z niezamożnych rodzin. Organizatorem Dnia Papieskiego jest co roku Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia. Na Zamku Królewskim w Warszawie wręczono przyznawane przez fundację doroczne nagrody Totus Tuus. Otrzymali je: ks. prof. Michał Heller, Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Chorym „Misericordia” w Lublinie, kompozytor i śpiewak Piotr Pałka, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej „Promyczek” oraz Naczelna Redakcja Programów Katolickich Polskiego Radia.

15-16 – W Warszawie odbyło się zebranie plenarne Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce. Poinformowano m.in., że w męskich i żeńskich zakonach w naszym kraju zostaną przeprowadzone badania nt. intymności, płciowości i seksualności. Przewodniczącym konferencji na kolejną, 3-letnią kadencję został wybrany o. Janusz Sok, redemptorysta.

16 – Z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy w Warszawie odbyła się premiera Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. Podczas uroczystości zorganizowanej w dniu 41. rocznicy wyboru kard. Wojtyły na papieża zaprezentowano dziewięć głównych stref muzealnych, zlokalizowanych na wysokości 26 m – w pierścieniu kopuły Świątyni Opatrzności Bożej. Otwarcie placówki dla szerokiej publiczności odbędzie się w 2020 r.

21 – Metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz ogłosił, że beatyfikacja kard. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski, odbędzie się 7 czerwca na placu Piłsudskiego w Warszawie.

22 – Abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, poprosił papieża Franciszka o ustanowienie św. Jana Pawła II Doktorem Kościoła i patronem Europy – podało Biuro Prasowe KEP, dodając, że inicjatywę wsparł kard. Stanisław Dziwisz.

23 – W Warszawie wręczono medale „Benemerenti in Opere Evangelizationis”, przyznawane przez Komisję KEP ds. Misji. Wśród laureatów znaleźli się m.in. dr Helena Pyz, nazywana „Matką trędowatych”, o. prof. Piotr Nawrot – misjonarz i muzykolog z Boliwii oraz Katolicka Agencja Informacyjna.

24-27 – Rodzina była tematem V Kongresu Nowej Ewangelizacji, który odbył się w Gnieźnie pod hasłem „Radość miłości”. Spotkanie zgromadziło duchownych i świeckich ewangelizatorów, osoby zaangażowane w duszpasterstwo rodzin i ruchy prorodzinne, a także same rodziny. Bp Grzegorz Ryś, przewodniczący Zespołu KEP ds. Nowej Ewangelizacji, powiedział, że: „tak jak jest Chrystus obecny w chlebie i winie, tak jest obecny w więzi małżeńskiej”.

27-29 – Duszpasterstwo małżeństw i rodzin w środowisku emigracji polskiej było głównym tematem obrad Polskiej Rady Duszpasterskiej Europy Zachodniej, które odbyły się w Zakopanem.

29 – „Doniesienia, jakoby w polskich szkołach nie była podejmowana tematyka związana z płciowością, są nieprawdziwe” – stwierdziła Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski. W oświadczeniu, które podpisał przewodniczący komisji bp Marek Mendyk, przypomniano, że w Polsce od lat funkcjonuje program wychowania seksualnego. „Deprecjonowanie przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie ma na celu pozbawienie młodych ludzi integralnej wizji człowieka, jego seksualności, miłości, małżeństwa i rodziny” – napisano.

LISTOPAD

4 – Do polskich seminariów wstąpiło w tym roku 498 kandydatów do kapłaństwa, o 122 (czyli jedną piątą) mniej niż w roku 2018 – podała Konferencja Rektorów Wyższych Seminariów Duchownych Diecezjalnych i Zakonnych. Jedną z przyczyn jest osłabienie wiary wśród samej młodzieży – stwierdził przewodniczący Konferencji ks. Wojciech Wójtowicz.

10 – Obchodzono Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym – tym razem poświęcony Sudanowi Południowemu, najmłodszemu niepodległemu państwu świata. Kościół przeżywa tam trudne chwile związane z ogólnym ubóstwem mieszkańców, głodem i zniszczeniami, spowodowanymi kilkuletnią wojną domową.

11 – Mszą św. z udziałem najwyższych władz państwowych – w tym prezydenta i premiera – uczczono 101. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. – Oby w naszej Ojczyźnie już bezpowrotnie zaprzestano rzucać kamieniami w tych, którzy mają inne pomysły na zagospodarowanie przestrzeni wolności. Potrzebne są dialog, bliskość i zaufanie – powiedział w homilii biskup polowy Józef Guzdek.

15 – W wieku 84 lat zmarł abp Juliusz Paetz, emerytowany metropolita poznański. Złożył rezygnację z obowiązków metropolity (przed osiągnięciem wieku emerytalnego), którą Jan Paweł II przyjął 28 marca 2002 r. Został pochowany nie w katedrze, lecz na parafialnym cmentarzu na poznańskiej Starołęce.

16 – W wieku 92 lat zmarł bp Bronisław Dembowski, biskup senior diecezji włocławskiej. Był żołnierzem AK, w stanie wojennym pracował aktywnie w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności, reprezentował Kościół w obradach Okrągłego Stołu. Zorganizował ogólnopolskie duszpasterstwo niewidomych.

27 – Wybitny polski teolog o. prof. Jacek Salij OP otrzymał tytuł doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie. Tym samym tytułem uhonorowano o. prof. Ladislava Csontosa SJ, pierwszego dziekana Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie w Trnavie na Słowacji.

30 – „Przepraszam za zgorszenie, jakie miało miejsce w archidiecezji. Z głębi serca przepraszam osoby, które czują się skrzywdzone” – napisał w liście pasterskim na Adwent abp Stanisław Gądecki, odnosząc się do sprawy abp. Juliusza Paetza.

GRUDZIEŃ

1 – Wraz z początkiem Adwentu rozpoczął się trzyletni program duszpasterski na lata 2020-2023, realizowany pod hasłem: „Eucharystia daje życie”. Rok pierwszy realizowany będzie pod hasłem „Wielka tajemnica wiary”. – Cały program ma prowadzić do głębszego poznania wartości i znaczenia Eucharystii – powiedział przewodniczący Komisji Duszpasterstwa KEP abp Wiktor Skworc.

8 – W całej Polsce i na placówkach polonijnych po raz 20. obchodzono Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie. Celem tego dnia jest duchowe i materialne wsparcie Kościoła katolickiego w krajach Europy Wschodniej i Azji Środkowej.

Tomasz Królak (KAI) / Warszawa