W nocy 8/9 czerwca 1942 roku żołnierze Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski" oraz Polskiej Armii Powstania podjęli próbę zamachu na Adolfa Hitlera.
Według tajnych informacji – miał on przejeżdżać przez Trzosowo w specjalnym pociągu. Partyzanci rozkręcili tory i wykoleili pociąg. Celu jednak nie osiągnęli, bo choć w wyniku akcji zginęło wielu niemieckich żołnierzy - Hitlera w pociągu nie było. Mimo to, wydarzenie z Trzosowa przeszło do historii jako akt heroicznej odwagi – tym bardziej, że dokonano go na ziemiach wcielonych wówczas do Rzeszy.
Od tamtych wydarzeń minęło 80 lat, ale pamięć o tym bohaterskim zrywie naszych ziomków - trwa...W niedzielę 5 czerwca do Trzosowa zjechały setki mieszkańców i gości, by wziąć udział w uroczystości i historycznej inscenizacji.
Jak było? Wyjątkowo! Czuć było tę historię! Pachniało świeżo skoszoną trawą i żołnierską grochówką.
Rozbrzmiewały frontówki i dźwięk gitary. Słychać było wystrzały z broni grupy rekonstrukcyjnej i szum przejeżdżającego obok, współczesnego pociągu. Przed pamiątkowym obeliskiem, tuż przy torach liczne delegacje złożyły kwiaty. Zapłonęły znicze pamięci.
Pamięć – to właśnie ona przywiodła tu w to niedzielne popołudnie tak wiele osób, które chcą znać i pamiętać naszą historię. Nie zabrakło wspomnień tych, którzy byli świadkami tamtych dni. Świadectwo pani Ireny Piekarskiej z Cisa (97 l.), która pamięta tamten czas - zabrzmiało wyjątkowo mocno i głośno, tym bardziej, gdy zakończyła je wezwaniem: „Nigdy więcej wojny”.
W wydarzeniu wzięły też udział córki bohaterów tamtych wydarzeń - kapitana Stanisława Lesikowskiego (ps. LAS) i Jana "Sobola" Szalewskiego. Publiczność nie kryła wzruszenia i z zaciekawieniem słuchała i oglądała kadry z naszej historii sprzed 80 lat.
Dodajmy, iż inscenizacja, przygotowana przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej Ziemi Krajeńskiej była naprawdę wyjątkowa – był nawet prawdziwy wagon, zbudowany własnoręcznie przez inicjatora całego wydarzenia – Piotra Sulewskiego.
Organizatorami wydarzenia byli: Publiczna Szkoła Podstawowa w Bytoni, Sołectwo wsi Cis, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oddział kociewski w Zblewie oraz Grupa Rekonstrukcji Historycznej Ziemi Krajeńskiej.
