27 września 1946 r. zmarł Augustyn Westphal, drugi, po por. Józefie Dambku,  a zarazem ostatni komendant główny Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf. Pamięć jego uczczono w Rębie, w miejscu urodzenia - 23 września 2023 r.  odsłonięto tam obelisk poświęcony temu wielkiemu Kaszubie i patriocie. Inicjatorem upamiętnienia zasłużonego gryfowca i budowniczego polskiej administracji w powiecie wejherowskim jest Stanisław Westphal. Patronat honorowy nad uroczystościami przyjął wojewoda Dariusz Drelich.  

W tym patriotycznym wydarzeniu udział wzięli samorządowcy Przodkowa z wójtem Andrzejem Wyrzykowskim, wicestarosta powiatu wejherowskiego Jacek Thiel, wójt Szemuda, Ryszard Kalkowski, delegacje -  wojewody pomorskiego, Kaszubsko-Kociewskiego Stowarzyszenia im. Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf Pomorski z prezesem Romanem Dambkiem, lokalnych organizacji oraz rodzina śp. Augustyna Westphala. Wcześniej w  kościele w Pomieczynie mszę św. odprawił ks. proboszcz Henryk Zieliński. Oprawę muzyczną przygotował Chór  Męski  Harmonia z Wejherowa, którego założycielem w 1920 r. był Augustyn Westphal.

Sylwetkę Augustyna Westphala przedstawił Roman Dambek.
Przypomniał, ze syn Piotra i Julianny z d. Hewelt, urodził się 13 sierpnia 1885 r. w Rębie pow. Kartuzy. Szkołę średnią ukończył w Gdańsku. Tam podjął pracę zarobkową w Urzędzie Mundurów Wojskowych. W 1914 r. został zmobilizowany do armii niemieckiej, a w 1917 r. ze względu na odniesione rany zwolniony ze służby czynnej w stopniu porucznika. Następnie zatrudniony w intendenturze wojskowej. Po zakończeniu I wojny światowej zaangażował się w akcje patriotyczno-propagandowe na rzecz przyłączenia Gdańska do Rzeczypospolitej.
Zaraz po odzyskaniu przez Polskę dostępu do morza i przyłączeniu Kaszub do Polski poprzez wkroczenie. Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera na te ziemie, por. Augustyn Westphal przeprowadził się do Wejherowa i został jednym z głównych organizatorów budowy polskiej administracji na ziemi wejherowskiej. Od lutego 1920 r. organizuje starostwo, w którym podjął pracę, a od 1 lutego 1922 r. został naczelnikiem wydziału, a następnie sekretarzem starostwa morskiego, na którym to stanowisku pozostał do wybuchu wojny. Należał do Polskiego Związku Zachodniego oraz Związku Powstańców i Wojaków. Od pierwszych dni września 1939 r. walczył w podziemiu na czele zorganizowanego przez siebie oddziału, początkowo w Bąckiej Hucie, potem w Sierakowicach i Sianowie.
Od 1941 r. połączył swoją grupę bojową z Tajną Organizacją Wojskową „Gryf Pomorski”, a sam wszedł w skład Rady Naczelnej „Gryfa”. Używał pseudonimów: „Echo”, "Dzwon”, "Piotr Morski”, "Czapla”.
Rada Naczelna „Gryfa”, kierowana przez por. Józefa Dambka, znając patriotyczną postawę por. Augustyna Westphala oraz jego wybitne zdolności organizacyjne, zaproponowała mu stanowisko zastępcy Dowódcy TOW .,Gryf Pomorski” i od wiosny 1943 r. został wiceprezesem Rady Naczelnej „Gryfa” i zastępcą kierownika Głównego Wydziału Organizacyjnego.
Por. Augustyn Westphal, ten wysokiej klasy urzędnik, do wybuchu wojny sekretarz Starostwa, znał różnego rodzaju szczegóły dotyczące wypełniania druków, władał  językami obcymi, biegle językiem niemieckim z jego lokalnymi odmianami i archaicznymi pisowniami, posiadał zdolności manualne i wszystkie te cechy sprawiły, że perfekcyjnie podrabiał dokumenty, czy to niemieckie, czy polskie. Wystawiał niemieckie dowody tożsamości, przepustki, karty urlopowe. Zaopatrywał również Polaków w polskie dowody osobiste wystawiane rzekomo przed wojny i tym sposobem uratował setki osób od niechybnej śmierci.
W ostatnich latach wojny przebywał głównie w bunkrach w Lasach Mirachowskich. Wiadomość o zabójstwie założyciela i głównego komendanta „Gryfa” por. Józefa Dambka, która nastąpiła 4 marca 1944 r. w Golubiu koło Stężycy, zastała go w Przyrowiu koło Kamienicy Szlacheckiej. Od tego momentu przejmuje dowództwo w „Gryfie”, wszystkie funkcje po Dambku i aż do zakończenia działalności „Gryfa” jest jego komendantem głównym.
(fragmenty przemówienia Romana  Dambka, prezes zarządu Kaszubsko-Kociewskiego Stowarzyszenia im. Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf Pomorski )

Głos zabrała także wnuczka Augustyna – Jolanta Soińska, przywołując swoje wspomnieniami z dzieciństwa.
Wystąpili też dyrektor gabinetu wojewody Tomasz Gieszcz, wójt gminy Szemud – Ryszard Kalkowski.

Galeria zdjęć
(Rozszerzymy)